Hồ Hoàn Kiếm

Ở giữa quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) là hồ Hoàn Kiếm (còn gọi là hồ Gươm, Lục Thuỷ, Tả Vọng, Hàng Hương). Hồ Hoàn Kiếm với đền Ngọc Sơn nối vào phố Hàng Đào - Hàng Ngang... trong khu phố cổ là điểm gốc cho du khách mỗi dịp về thăm Thủ đô Hà Nội.

Vào thế kỷ 15 khi Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế lấy niên hiệu là Lê Thái Tổ về đóng đô ở Thăng Long. Tương truyền rằng, nhà vua trước đây đã được trời ban cho thanh gươm báu để giúp đánh thắng giặc Ngô giải phóng non sông đất nước. Thiên hạ thái bình, trong một lần nhà vua đi chơi thuyền trên hồ Lục Thủy, bỗng một cụ rùa lớn (thần Kim Quy) xuất hiện, bơi lại gần và đề nghị nhà vua trả lại gươm báu. Lê Thái Tổ giơ gươm ra thì gươm từ từ bay về phía cụ rùa. Rùa ngậm gươm lặn xuống đáy hồ. Từ đó hồ Lục Thủy có tên gọi mới là hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm (hồ trả gươm).

Hồ Hoàn Kiếm như một lẵng hoa giữa lòng Hà Nội. Trước kia hồ rất rộng gồm hai phần chạy dài từ Hàng Đào đến Hàng Chuối rồi thông với sông Hồng. Nước hồ bốn mùa xanh nên còn gọi là hồ Lục Thuỷ. Hồ Hoàn Kiếm ngày nay là phần hồ Tả Vọng thu hẹp lại, dài khoảng 600m, rộng hơn 200m. Bao quanh hồ là các phố Lê Thái Tổ ở phía tây, phố Đinh Tiên Hoàng ở phía đông và phố Hàng Khay ở phía nam. Quanh hồ trồng nhiều loại hoa và cây cảnh. Giữa hồ có Tháp Rùa, trên hồ có đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc, Tháp Bút, Đài Nghiên. Xung quanh hồ còn có những di tích lịch sử khác như: Tượng vua Lê Thái Tổ, đền Bà Kiệu, tháp Hoà Phong... bên cạnh những công trình kiến trúc hiện đại. 

Khu vực hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia ngày 16/01/1995 và xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia Đặc biệt năm 2014.