Thứ sáu, 29/03/2024

Đền Phù Ủng

Đền Phù Ủng ở 25 phố Lý Quốc Sư, phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Đây là ngôi đền khá cổ kính, tam quan ngay sát vỉa hè, được xây theo kiểu chồng diêm 2 tầng 8 mái, mặt trước có đắp nổi 4 chữ Hán lớn: “Phù Ủng vọng từ”.

Kiến trúc chính của đền gồm: Bái đường 3 gian xây theo kiểu “vọng lâu”, có đắp hổ phù ở chính giữa, hai bên có rồng chầu; tiếp đó là Hậu cung có phần ngoài là “công đồng”, phần trong là “Cung cấm”.

Đền Phù Ủng có quy mô không lớn, nhưng không gian thờ cúng vẫn rất linh nghiêm do cách bài từ và do các nhân vật được thờ trong đền là những danh tướng nổi tiếng trong lịch sử nước nhà, được tôn là bậc Thánh. Đó là đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo) và Phạm Ngũ Lão, cùng các gia tướng Yết Kiêu, Dã Tượng.

Đền Phù Ủng là nơi thờ vọng Điện súy Thượng tướng quân Phạm Ngũ Lão, vốn quê làng Phù Ủng, huyện Đường Hào (nay là huyện Ân Thi), tỉnh Hưng Yên. Do có nhiều công lao phò Vua giúp nước, chống giặc Nguyên Mông, dẹp loạn Ai Lao nên khi mất ông được phong làm Phúc thần. Dân làng Phù Ủng lập đền thờ Ông ngay trên nền đất cũ ở phía tây làng. Vào khoảng thời Lê, thế kỷ 18, dân làng Phù Ủng lên Thăng Long lập nghiệp và đã dựng đền thờ vị anh hùng của quê hương coi Ông như “Thành hoàng làng” ở nơi quê mới. Tuy tên đền là vậy, nhưng ở Hậu cung đền hiện nay tượng Đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo) được đặt thờ ở vị trí cao và trang trọng nhất, kế đó mới là tượng thờ Phạm Ngũ Lão cùng hai con gái Trần Hưng Đạo, cuối cùng là hai phó tướng Yết Kiêu và Dã Tượng.

Nhờ duyên trời định, Phạm Ngũ Lão được Trần Hưng Đạo mời về Vạn Kiếp dạy bảo, trao cho trọng trách huấn luyện quân sỹ, rồi được Hưng Đạo vương yêu mến gả con gái là Anh Nguyên Quận chúa, tiến cử với vua cho làm quản quân Cấm vệ, có nhiệm vụ bảo vệ Vua và Cấm thành. Trong hai cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông (lần thứ 2 và 3), Phạm Ngũ Lão đã lập được nhiều chiến công ở Tây Kết - Vạn Kiếp, Bạch Đằng và được phong chức Kim nghiêu Đại tướng quân, sau này tới chức Điện Súy Thượng tướng quân. 

Như vậy, mối quan hệ giữa Trần Hưng Đạo và Phạm Ngũ Lão khá đặc biệt, không chỉ là mối quan hệ ân nhân, quan hệ trên dưới trong triều đình mà còn là mối quan hệ nhạc phụ và tế tử. Trong đền thờ Phù Ủng hiện nay, một trong hai người con của Trần Hưng Đạo được thờ chính là Anh Nguyên Quận chúa (phu nhân Phạm Ngũ Lão) và nhà sư Cô Đệ Nhất.

Đền Phù Ủng là nơi duy nhất ở Thủ đô hiện nay cùng thờ Trần Hưng Đạo và Phạm Ngũ Lão. Đây là những vị tướng tài giỏi, có lòng trung hiếu, yêu thương binh lính nên được từ vua quan đến mọi người dân yêu mến. Trong đền còn lưu giữ nhiều di vật quý gồm các tượng Đức Thánh Trần, tượng Phạm Ngũ Lão, tượng hai con gái Trần Hưng Đạo và các hiện vật như: “Phù Ủng linh chung” (chuông thiêng đền Phù Ủng), “Khánh Thụy tả thôn linh từ bảo chung” (chuông quý của đền thiêng thôn Tả Khánh Thụy), khánh đồng và các khám thờ, long ngai, lang án, đại tự, hoành phi, câu đối có niên đại từ thế kỷ 18 và 19. Đáng chú ý là 7 sắc phong, sớm nhất là sắc phong năm Cảnh Hưng thứ 44 (1783), điều đó cho ta biết đền Phù Ủng ít nhất cũng có từ thế kỷ 18.

Đền Phù Ủng được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia ngày 16/11/1988.

0h-24h

Copyright Hoan Kiem 360 © 2020. Developed & Managed by VinGG
Lượt truy cập: 27,543,418